Mehtap Gökdemir – Altılı Masa’nın Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi Tanıtım Toplantısı, dün Bilkent Otel’de gerçekleşti.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener ve Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu salona birlikte girdi. Partilerin alfabetik sıralamasına nazaran salonda oturan başkanlar tanıtım toplantısının akabinde ellerinde ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi’ kitapçığıyla birlikte fotoğraf çektirdi.
Anayasa’nın 84 unsurunda ve 9 kısım başlığı, alt başlık ve unsur başlığında değişiklik yapılan anayasa değişikliği teklifinde yer alan düzenlemeler şöyle:
PARTİSİYLE İLİŞİĞİ KESİLECEK: Cumhurbaşkanının misyon müddeti 7 yıl olacak. Bir kimse lakin bir sefer Cumhurbaşkanı seçilebilecek. Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilecek ve TBMM yeliği sona erecek. Cumhurbaşkanına, TBMM Başkanı vekalet edecek. Cumhurbaşkanının kanunlar üzerindeki zorlaştırıcı veto tesiri sona erdirilip geri gönderme hakkı verilecek.
BAŞBAKAN GERİ GELİYOR: Başbakan, Cumhurbaşkanınca en fazla milletvekiline sahip siyasi partinin milletvekilleri ortasından TBMM Başkanlık Divanı’nın oluşumunu takip eden 24 saat içinde atanacak. Bakanlar, TBMM yeleri yahut milletvekili seçilme yeterliğine sahip olanlar ortasından Başbakan tarafından seçilip Cumhurbaşkanı tarafından atanacak.
HAYVAN HAKLARI BİRİNCİ KERE: Devlet doğal hayatı ve hayvanları koruyacak. Hayvanlara yönelik eziyet ve makûs muamele yapılmaması için gerekli önlemleri alacak.
PARTİ KAPATMA ZORLAŞACAK: Şiddete başvurma ya da şiddeti teşvik hariç olmak üzere parti kapatma davalarının açılabilmesi için ihtar kaidesi getirilecek. Kapatma davasının açılabilmesi, TBMM’nin üçte ikisinin oyuyla alınacak müsaadeye bağlanacak. Taslak metinde milletvekillerinin Meclis kürsüsünde kullandığı ifadelerin parti kapatma davalarında kanıt olamayacağı da düzenleniyor. Bu davalardan çıkabilecek yaptırımlara idari para cezası ekleniyor.
DOKUNULMAZLIĞIN KALDIRILMASI: Seçimden evvel yahut sonra bir cürüm işlediği ileri sürülen bir milletvekili, TBMM tam sayısının salt çoğunluğunun kararı olmadıkça tutulamayacak, sorguya çekilemeyecek, tutuklanamayacak ve yargılanamayacak.
KADINA ŞİDDET: Affa uğramış olsalar bile cinsel hücum, çocukların cinsel istismarı, bayana yönelik taammüden yaralama ve edimi ifasını fesat karıştırma kabahatlerinden karar giymiş olanların milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olamayacak.
YÜZDE 1 OYA YARDIM: Devlet, son milletvekili genel seçimlerinde geçerli oyların en az yüzde biri oranında oy alan siyasal partilere malî yardım yapacak. Yapılacak devlet yardımının dörtte biri, yardıma hak kazanan siyasi partiler ortasında eşit olarak paylaştırılacak. Geri kalanı ise, yardıma hak kazanan partiler ortasında, son milletvekili genel seçimindeki oy oranlarıyla orantılı olarak bölüştürülecek.
HÜKÜMETİ DÜŞÜRMEK ZORLAŞACAK: Yeni hükümet kurulmadan mevcut hükümet düşürülemeyecek. Meclis fakat yeni hükümeti kurmakta birleşebilirse mevcut hükümeti düşürebilecek.
YARGIDA DÜZENLEMELER: Hakimler ve Savcılar Kurulu kapatılarak Yargıçlar Kurulu ve Savcılar Kurulu kurulacak. Adalet Bakanı ve yardımcısının Hakimler Kurulu üyesi olmasına son verilecek. Sayıştay ve YSK yüksek mahkeme olacak.
YSK KARARLARI: Yüksek Seçim Kurulu’nun seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkına ait kararları Anayasa Mahkemesi’nin kontrolüne açılacak.
RTÜK’E YENİ TERTİP: RTÜK üyeleri gazeteci ve akademisyenlerden oluşacak.
YEREL YÖNETİCİLER: Belediye liderlerinin vazifeden uzaklaştırılmasına Danıştay karar verecek. İçişleri Bakanlığı’nın belediye liderlerini ve meclis üyelerini misyondan uzaklaştırma yetkisi kaldırılacak. Onun yerine Danıştay kararı kaidesi getirilecek. Vazifeden uzaklaştırma en fazla altı ay sürebilecek.
YÖK KALDIRILACAK: YÖK kaldırılacak. Üniversitelerin akademik, idari ve mali özerklikleri ihlal edilmemek kaydıyla planlama ve koordinasyon kurulu olacak Yükseköğretim Üst Kurulu düzenleniyor.
Salona birlikte girdiler
Altı başkan salona birlikte geldi. Başkanlar, salonda partilerin alfabetik sıralamasına nazaran oturdu. Öneriyi hazırlayan kurul üyelerinin sunumunun akabinde önderler sahneye gelerek fotoğraf çektirdi.
Altılı Masa, Anayasa değişikliği teklifini “Şimdi Demokrasi Zamanı” sloganıyla açıkladı. Tanıtımın yapıldığı salonda yalnızca Türk Bayrağı, Atatürk’ün resmi ve Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi afişleri yer aldı.