Finansal mimaride büyük hisseye sahip bankaların yılın üçüncü çeyreğine ait bilançoları açıklandı. Bankaların konsolide olmayan finansal tablolarından derlediği bilgiye nazaran, Türkiye’nin en büyük 10 bankasının 9 ay sonundaki faal büyüklüğü 2023 sonuna nazaran yüzde 30,2 artarak 25 trilyon 213,7 milyar liraya ulaştı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) bilgilerine nazaran, bankacılık bölümünün toplam faal büyüklüğü eylülde 30 trilyon 518 milyar 692 milyon lira olurken, 10 büyük banka dalın yüzde 82,6’sını oluşturdu.
Ziraat Bankası, 4 trilyon 948 milyar liralık etkin büyüklüğüyle Türkiye’nin en büyük bankası olma pozisyonunu korurken, bankanın etkin büyüklüğü geçen yıla nazaran yüzde 30,2 artış gösterdi.
İkinci sırada yer alan VakıfBank’ın etkin büyüklüğü ise yüzde 27,6 artarak 3,5 trilyon liraya çıktı. Etkin büyüklük sıralamasında, üçüncü sırada 3,1 trilyon lira ile Türkiye İş Bankası yer alırken, tıpkı vakitte özel bankalar ortasında en yüksek faal büyüklüğe sahip banka olma unvanını korudu.
Halkbank ise 2,8 trilyon liralık faal büyüklüğüyle dördüncü sıraya yerleşirken, 9 aylık süreçte faal büyüklüğünü yüzde 31 artırdı.
Halkbank’ı sırasıyla 2,4 trilyon lirayla Garanti BBVA, 2,3 trilyon lirayla Yapı Kredi, 2,2 trilyon lirayla Akbank, 1,36 trilyon lirayla QNB, 1,32 trilyon lirayla DenizBank ve 825,6 milyar lira ile Kuveyt Türk İştirak Bankası izledi.
Bu devirde etkin büyüklüğünü en çok artıran banka yüzde 38 ile QNB oldu.
10 BÜYÜK BANKANIN NET KÂRI 331,5 MİLYAR LİRAYA YAKLAŞTI
Değişen para siyaseti ve sıkılaşan finansal şartlar bankaların net karını da kıymetli ölçüde etkiledi. Ocak-eylül devrinde en yüksek net karı 66,9 milyar lira ile Garanti BBVA elde ederken, 2023’ün birebir periyoduna nazaran karını yüzde 16,3 artırdı. Ziraat Bankası 50,3 milyar lirayla ikinci oldu.
İŞ BANKASININ KÂRINDA DÜŞÜŞ
Türkiye İş Bankası 34,6 milyar lirayla üçüncü olurken bankanın net kârında geçen yıla nazaran yaşanan düşüş dikkat çekti. Geçen yıl birebir devirde 52 milyar TL net kâr elde eden İş Bankası’nın net kârında 27,69 düşüş görüldü.
DenizBank 33,8 milyar lirayla dördüncü, Akbank 33,1 milyar lirayla beşinci sırada yer aldı.
Karlılık bazında bu bankaları sırasıyla 27,2 milyar lira ile QNB ve VakıfBank, 24,4 milyar lira ile Kuveyt Türk, 22,4 milyar lira ile Yapı Kredi, 11,2 milyar lira ile Halkbank izledi.
Böylece 10 büyük bankanın net kârı 331 milyar 466 milyon liraya ulaştı.
Yıllık net kar değişimlerine bakıldığında, karını en çok artıran banka yüzde 81,1 ile VakıfBank oldu. VakıfBank’ı yüzde 52,7 ile DenizBank takip etti.
Net karını Kuveyt Türk yüzde 42,7, Halkbank yüzde 39,3, Garanti BBVA yüzde 16,3 ve QNB yüzde 10,5 yükseltti.
Söz konusu devirde net karı gerileyen bankalar ise sırasıyla yüzde 54 ile Yapı Kredi, yüzde 35,6 ile Akbank, yüzde 33,4 ile Türkiye İş Bankası ve yüzde 8,6 ile Ziraat Bankası oldu.
10 BANKANIN ÖZ KAYNAĞI 2 TRİLYON LİRAYI AŞTI
BDDK datalarına nazaran, eylülde Türkiye’deki bankaların toplam öz kaynakları 2 trilyon 643 milyar lira oldu. 10 büyük bankanın toplam öz kaynakları ise 2023 sonuna nazaran yüzde 18,7 artış göstererek, 2 trilyon 80 milyar liraya yükseldi.
Öz kaynak büyüklüklerine nazaran ise Ziraat Bankası 408,8 milyar lira ile birinci sırada yer alırken, onu 302,6 milyar lira ile Garanti BBVA, 290,5 milyar lira ile Türkiye İş Bankası, 230,9 milyar lira Akbank, 201,1 milyar lira ile VakıfBank, 190 milyar lira Yapı Kredi, 137,9 milyar lira ile Halkbank, 137,8 milyar lira ile DenizBank, 107,7 milyar lira ile QNB, 72,1 milyar lira ile Kuveyt Türk İştirak Bankası izledi.
Bu devirde, öz kaynaklarını en fazla artıran bankalar sırasıyla yüzde 53,4 ile DenizBank, yüzde 50,4 ile Kuveyt Türk ve yüzde 32,1 ile QNB oldu.
TOPLAM MEVDUATLAR 16,8 TRİLYON LİRAYI AŞTI
Bankalar için en büyük fon kaynağı olan mevduatlar 10 büyük banka için 2023 sonuna nazaran yüzde 21,9 artışla 16 trilyon 831,7 milyar liraya yükseldi.
Mevduat sıralamasında kamu bankaları birinci üç sırayı kapattı. Ziraat Bankası, 3,5 trilyon liralık mevduatla bu alanda da liderliğini korurken, 2,33 trilyon lira ile Halkbank ikinci, 2,3 trilyon lira ile VakıfBank üçüncü sırada yer aldı.
2023 sonuna nazaran mevduat hacmi en fazla artış gösteren bankalar ise yüzde 29,6 ile QNB, yüzde 25,4 ile Garanti BBVA ve yüzde 24,6 ile Halkbank oldu.
10 BÜYÜK BANKANIN NAKDİ DAYANAĞI YÜZDE 30,11 ARTTI
İlgili 10 bankanın toplam nakdi kredi takviyesi 2023 sonuna nazaran yüzde 30,1 artışla 13 trilyon 235 milyar liraya yükseldi. Kredi dayanağı en yüksek banka 2,5 trilyon lirayla Ziraat Bankası oldu. Bankanın kredi stokundaki artış yüzde 30,6 olarak kayıtlara geçti.
Ziraat Bankası’nın akabinde en yüksek nakdi kredi stokuna sahip bankalar sırasıyla 1,8 trilyon lirayla VakıfBank, 1,5 trilyon lirayla Türkiye İş Bankası, 1,44 trilyon lirayla Halkbank, 1,43 trilyon lirayla Garanti BBVA, 1,2 trilyon lirayla Yapı Kredi ve Akbank, 830,3 milyar lirayla QNB, 693,6 milyar lirayla DenizBank ve 372 milyar lirayla Kuveyt Türk oldu.
Yılın 9 ayında kredi stokundaki artış suratı yıllık incelendiğinde birinci üç sırada, yüzde 38,8 ile QNB, yüzde 38,6 ile DenizBank ve yüzde 38,4 ile Akbank bulundu.
TL kredilerde ise birinci üçte Ziraat Bankası, VakıfBank ve Halkbank yer alırken, yabancı para kredilerde ise sıralama, 928 milyar lira ile Ziraat Bankası, 674,9 milyar lira ile VakıfBank ve 576 milyar lira ile Türkiye İş Bankası olarak gerçekleşti.
Kamu bankalarının 9 ayın sonunda kredi stoku 5,9 trilyon liraya, özel bankaların ise 7,3 trilyon liraya ulaştı. Böylelikle 10 büyük bankanın toplam kredi stokunun yüzde 44,6’sına kamu bankaları, yüzde 55,4’üne özel bankalar sahip oldu.