Ukrayna’da yaşanan çatışmalar tüm şiddetiyle devam ederken, geçtiğimiz günlerde toplumsal medya servis edilen imgeler büyük yankı uyandırdı. Haziran ayında kaydedildiği argüman edilen imajlarda Rusya Hava Kuvvetleri’ne ilişkin Su-25 tipi bir savaş uçağının pilotu, fırlatma koltuğunu kullanarak uçağı terk ediyor.
Pilotun kaskında bulunan kameranın kaydettiği, düşüş anına ait görüntüyü yorumlayan uzmanlar, Su-25 tipi uçağın dikey stabilizesinde (yön dengesinde) kırıklar olduğuna dikkat çekti ve uçağın düşmeden evvel güç nakil çizgilerine takılarak hasar görmüş olabileceğini söyledi. Ukrayna yanlısı kaynaklar ise uçağın vurularak büyük hasar gördüğünü ve düştüğünü sav etti.
İLK DEFA KAYDEDİLDİ
Geçtiğimiz günlerde ortaya çıkan son imgeler ise bu türlü bir kazayı pilotun bakış açısından gösteren birinci görüntü oldu. İmgeler, uçağın denetimden çıkmasından kısa müddet evvel başlıyor ve pilot, fırlatma koltuğu kullanarak uçağı terk ediyor. İmajların devamında, uçağın yalpalayarak ve yanarak düştüğü görülüyor. Pilot, paraşütüyle inançlı halde yere indikten sonra, birlikte havalandıkları öbür uçağın pilotunu telsizle bilgilendiriyor.
Sukhoi Su-25
Açık kaynaklardan edindiği savaşa ait bilgileri duyurmasıyla tanınan bir Twitter hesabından yapılan paylaşımlara nazaran, düşen uçak Rusya’nın Uzak Doğu bölgesindeki Chernigovka Havaalanı’nda konuşlu, 18. Muhafız Havacılık Alayı’na kayıtlı bir Su-25SM. Uçak, savaşın başlaması ile birlikte Ukrayna’da misyon yapacak halde konuşlandırıldı.
EN FAZLA KAYBEDİLEN UÇAK
Yakın hava dayanağı sağlaması için tasarlanan Sukhoi Su-25, Rusya-Ukrayna savaşında en çok düşürülen uçakların başında geliyor. Rusya’nın Ukrayna topraklarında verdiği kayıpları belgeleyen Oryx isimli blogda yer alan bilgilere nazaran, savaşın başından bu yana en az 23 adet Su-25 uçağı kaybedildi. Tekrar Ukrayna Hava Kuvvetleri filosunda bulunan Su-25’lerin de bir kısmı imha oldu.
BİNALARIN ÜZERİNE DÜŞTÜ
Son devirde Rusya Hava Kuvvetleri’nin arka arda uçak kayıpları da dikkat çekiyor. Geçtiğimiz pazar günü, Rusya’nın Irkutsk kenti üzerinde bir eğitim uçuşu yapan Su-30 tipi savaş uçağı, bölgede bulunan binaların üzerine düştü. Olaya ait yayınlanan görüntüde uçağın dik bir açıyla yere çakıldığı görülüyor.
Uçağı kullanan ve kazada hayatını kaybedenlerin ünlü test pilotu Maxim Konyushin (50) ile Binbaşı Viktor Kryukov (43) olduğu sav ediliyor. Kazanın sebebi ise bilinmezliğini koruyor. Şimdi doğrulanamayan savlara nazaran, uçağın kabin basıncında bir sorun olduğu ve pilotların bayıldığı için uçağın düştüğü belirtiliyor. Kazanın nedenine ait başlatılan soruşturma ise sürüyor.
Öte yandan Irkutsk’ta yaşanan kazanın bir gibisi de Kırım’ın çabucak karşısında bulunan Yeysk kentinde yaşandı. Irkutsk’ta yaşanan kazanın çabucak öncesinde Su-34 tipi bir savaş uçağı, Yeysk kentinde bir apartmanın üzerine düştü ve en az 13 kişi hayatını kaybetti. Kazaya ilgili açıklamaya nazaran, Su-34, eğitim uçuşu esnasında düştü ve pilotlar fırlatma koltuğunu kullanarak uçağı terk etti.
RUS HAVA KUVVERLERİNİN PERFORMANSI KÖTÜ
Uzmanlar, Rusya Hava Kuvvetleri’nin Ukrayna savaşının başından bu yana makus bir performans sergilediğini belirtiyor. Kimi kaynaklara nazaran, Rus ordusu savaşın başından bu yana çeşitli modellerde toplam 62 savaş uçağı kaybetti. Havacılık Araştırmacısı Cem Doğut, önümüzdeki günlerde Rus Hava Kuvvetleri’nin benzeri kayıplar yaşamasının olası olduğunu söyledi ve nedenlerini sıraladı.
KAYIPLARIN YÜZDE 15’İ KAZALARDAN
Rus ordusunun Ukrayna topraklarına girmesinin üzerinden 8 aydan fazla vakit geçtiğini vurgulayan Doğut, bu müddet zarfında Rus Hava Kuvvetleri’nin ağır mesai yaptığını söyledi. Doğut, Rus Hava Kuvvetleri’nin uçaklarından en az 10 adedini muharebe uçuşu dışında meydana gelen kazalarda kaybetiğinin altını çizdi. Cem Doğut, “Kayıpların yüzde 15’inin kazalar nedeniyle olması ve bunların son vakitlerde artması Rus Hava Kuvvetleri için işlerin âlâ gitmediğinin en büyük göstergesi. Muharebe dışı kayıpların çalışanın yorgunluğu, uçakların bakımları için kâfi vakit ve gereç ayırılmaması üzere sebeplerden arttığını düşünüyorum” dedi.
‘UKRAYNA SURİYE ÜZERE DEĞİL’
Muharebe alanında yapılan ağır uçuşların hem işçi hem de uçaklar üzerinde zorlayıcı tesirleri olduğunu söz eden Cem Doğut, Rus Hava Kuvvetleri’nin daha evvel girdiği en önemli çatışmanın Suriye’de gerçekleştirdiği harekat olduğuna dikkat çekti. Doğut şunları da ekledi:
“Suriye harekâtı düşük yoğunluklu olduğu için işçi ve uçakların rotasyonu sağlanabilmekteydi. Ukrayna’da ise muharebe başlangıçtan beri ağır olarak devam ediyor. Suriye’deki rotasyonu yapamadıkları için sıkıntılar baş göstermeye başladı. Son günlerde yaşanan üç uçak ve en az iki pilot kaybı bunun en büyük yansıması. Önümüzdeki günlerde misal kayıpların yaşanacağını varsayım etmek sıkıntı değil.”