TÜRK-İŞ Araştırmasının 2023 Şubat ayı sonucuna nazaran açlık hududu olarak bilinen 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması meblağı 9 bin 425,15 TL’ye yükseldi.
Gıda harcaması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması mecburî öteki aylık harcamalarının toplam meblağı olan yoksulluk hududu ise 30 bin 700,83 TL’ye yükseldi.
Açlık hududu geçtiğimiz ay 8 bin 864 TL’ye yükselmiş ve taban fiyat olan 8 bin 500 TL’yi geride bırakmıştı. Şubat ayı enflasyonu, minimum fiyat ve açlık hududu makasının açılmasına neden oldu.
Şubat ayı besin enflasyonu
Aylık mutfak enflasyonu yüzde 6,32, yıllık mutfak enflasyonu ise yüzde 107 oldu. TÜRK-İŞ’in bilgilerine nazaran ‘mutfak enflasyonu’ndaki değişim Şubat 2023’te şöyle oldu:
*Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama fiyatındaki artış bir evvelki aya nazaran yüzde 6,32 oranında gerçekleşti.
*İki aylık değişim oranı yüzde 15,92 tespit edildi.
*Son on iki ay itibariyle değişim oranı yüzde 107,02 oldu.
*On iki aylık ortalamalara nazaran değişim oranı yüzde 112,87 olarak hesaplandı.
Gıda eserlerinde değişim
TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara nazaran, besin eserlerinde Şubat 2023 itibariyle gözlemlenen değişim harcama kümelerine nazaran şu halde oldu:
* Süt, yoğurt, peynir kümesindeki tüm eserlerin fiyatları yükseldi. Sütteki artış yüzde 6 ve peynirde yüzde 5 olarak hesaplandı. Yoğurttaki fiyat artışı daha düşük seviyede gerçekleşti.
* Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohum eserlerinin bulunduğu kümede;
Bu kümedeki et eserleri zamlandı. Bir ayda dana etinde yüzde 19, kuzu etinde yüzde 9, balıkta yüzde 5, tavukta yüzde 8 fiyat artışı yaşandı. Baklagillerden nohut yüzde 5, kuru fasulye yüzde 14, yeşil mercimek yüzde 4 zamlandı. Kırmızı mercimeğin fiyatı yüzde 4 geriledi. Yağlı tohumların ortalama fiyatı bu ay sabit kaldı.
* Ekmek ve tahıllar kümesinde geçen aya nazaran pirinç yüzde 6, bulgur yüzde 10, irmik yüzde 5 zamlandı. Makarna ve ekmek fiyatı değişmezken un fiyatı yüzde 5 düştü.
* Taze sebze-meyve kümesine bakıldığında bu ay semt pazarlarında yeşil soğan, kıvırcık üzere salata yeşilliklerinin ve pırasa, lahana üzere yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları geriledi. Patates 12,5 TL’den satılmaya devam etti. Kuru soğanın kg fiyatı 15 TL’nin üzerine çıktı. Ortalama zerzevat kg fiyatı 20,3 TL, ortalama meyve kg fiyatı 19,29 TL oldu.
* Temel yağ eserlerinin bulunduğu kümede ayçiçek yağı ve margarin fiyatı sonlu seviyede geriledi. Zeytinyağı yüzde 4, tereyağı yüzde 9 zamlandı.
* Son küme içinde yer alan besin unsurlarından bir ayda baharatlar yüzde 3, çay yüzde 3, salça, yüzde 5, zeytin yüzde 6, bal yüzde 13, pekmez yüzde 16 oranında; bal yüzde 27, reçel yüzde 5 oranında zamlandı. Ortalama şeker fiyatı hudutlu seviyede gerilerken tuz ve ıhlamur fiyatı ise sabit kaldı.